Chapalagniero
Petasites hybridus
Asteraceae Compositae
Autre noum : Erbo-di-tignous.
Nom en français : Grand Pétasite.
Descripcioun :La chapalagniero trachis en ribo d'aigo e dins li relarg umide de l'estànci mountagnard. Fai de gròssi fueio que podon faire pu d'un mètre de diamètre. Se destrìo de Petasites albus bonodi si costo que s'acabon pèr tres e la baso dóu limbe que se refermo (duberto encò P. albus). La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Es uno planto medecinalo que sèmblo pas esta proun emplegado au nostre (proche de la chavalino). A d'ùni prouprieta (vèire çai-souto) majamen pèr apasima li mau de tèsto (racino). La tisano de flour e de fueio seco es espetouranto e lis emplastre de fueio apasimon li mau d'articulacioun e soun vulneràri (plago). A passa tèms servié seguramen contro la tigno.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Petasites
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 20 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 600 à 1600 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Ribo d'aigo
- Prado umido
- Prado à rousèu
- Bos fres
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Petasites hybridus (L.) G.Gaertn., B.Mey. & Scherb., 1801
(= Petasites officinalis Moench = Petasites vulgaris Desf. )
Esparset(-de-Boutigny)
Hedysarum boutignyanum
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Sainfoin de Boutigny, Hédysarum de Boutigny.
Descripcioun :L'esparset-de-Boutigny trachis dins lis esboudèu de mountagno mejano e de cop que i'a mai aut. Es un grand esparset emé de flour blanco (de cop que i'a lavado d'un pau de rose) e sènso péu. La planto, endemico dis Aup dóu miejour, es aparado.
Usanço :Ramentan qu'èi pas counseia de manja li grano, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP). Semblo qu'es acò qu'aurié tua Christopher McCandless, d'ounte es esta fa un film couneigu, "Into the Wild". Aurié manja de grano de Hedysarum alpinum, pamens counsidera coume manjadis.
Port : Erbo
Taio : 10 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hedysarum
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 15 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1200 à 2700 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto endemico
Jun à avoust
Liò : Esboudèu
- Tepiero roucaiouso
- Marlo
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Hedysarum boutignyanum (A.Camus) Alleiz., 1928
(= Hedysarum hedysaroides subsp. boutignyanum (A.Camus) Jauzein, 2010 )